Óskað samstarfs um mat á verðgildi Smalaholts

Stjórn Skógræktarfélags Garðabæjar, kt. 490389-1139, óskar eftir samstarfi við Garðabæ um að gert

verði faglegt mat á verðgildi skógarins, stíga og áningarstaða á umsjónarsvæði Skógræktarfélagsins

í Smalaholti í landi Vífilsstaða.

 

Félagið hefur ræktað þar skóg og byggt upp útivistarsvæði frá 1988 með gerð útivistarstíga, bekkja

meðfram stígum og áningastaðar í Furulundi með grillaðstöðu og borðum. Nú síðari ár hefur

verið unnið að grisjun skógarins svo hann sé alltaf sem best aðgengilegur til útivistar. Einnig

með því að skapa jólastemningu með opnum jólaskógi í desember.

 

Smalaholtið er skógræktarfélögum í Garðabæ mjög kært, svæðið var fengið til umsjónar til

skógræktar af stjórn Ríkisspítalanna árið 1988. Sem var forsenda þess að stofna skógræktarfélag

í bænum þann 24. október 1988, félagið er því 30 ára í ár.

 

Við upphaf stofnunar félagsins myndaðist góð samstaða um Smalaholtið, þannig að flest félagasamtök

í Garðabæ auk grunnskólanna þáðu boð og fengu úthlutað reitum um 1 ha í Smalaholti til að rækta

sér sinn yndisskóg sem hefur gengið eftir með fallegum útivistarskógi.

 

Frá upphafi hefur Skógræktarfélag Íslands verið aðili að skógrækt í Smalaholti, þar má nefnda

að landsátakið um Landgræðsluskóga hófst á Smalaholti 10. maí 1990 þegar frú Vigdís Finnbogadóttir

forseti gróðursetti fyrstu plönturnar í örfoka landið ásamt þingmönnum, bæjarfulltrúum og almenningi.

Stjórn Skógræktarfélags Garðabæjar telur rétt að fari fram mat á Smalaholti sem hugmyndir erum

um að fari undir golfvöll.

 

Leitað hefur verið upplýsinga um framkvæmd á slíku mati sem gerð hafa verið t.d. á skógrækt

ofan Neskaupsstaðar, Eskifjarðar og Ísafjarðar vegna snjóflóða- og aurvarnagarða.

 

Lagt er til að farin verði sú leið sem mörkuð var með samkomulagi frá 8. júní 2015 milli

Ofanflóðasjóðs og Skógræktarfélags Íslands. Þar voru markaðar skýrar reglur um mat og verðmæti

trjágróðurs auk þess sem getið er um hvernig framkvæmd er háttað við gerð þess. Þar er horft til

þess að tveir til þess bærir aðilar vinni að gerð matsins. Stjórn félagsins leggur til að horft verið til

reynslu sambærilegs verkefnis og um er að ræða í Smalaholti. Leitað verði eftir fagþekkingu þeirra

aðila sem hafa mesta reynslu hér á landi við gerð slíks mats.

Það er betra að meta skóginn á fæti en fallinn.

Virðingarfyllst f.h. Skógræktarfélags Garðabæjar

Erla Bil Bjarnardóttir, formaður

 

Gróðursett í Fullveldislund í Sandahlíð

 

Boðið var upp á fjölbreytta dagskrá í skógum landsins laugardaginn 23. júní  undir yfirskriftinni Líf í lundi. Skógræktarfélag Garðabæjar í samstarfi við Skógræktarfélag Íslands bauð uppá gróðursetningu Fullveldislundar í tilefni af aldarafmæli fullveldis Íslands í Sandahlíð. 

Fjölskyldur tóku þátt í gróðursetningu og þáðu veitingar s.s. pylsur af grillinu og ketilkaffi.

 

Börnum var boðið á hestbak af reiðskóla á félagssvæði hestamannafélagsins Spretts á Kjóavöllum sem liggur að skógræktar- og útivistarsvæðinu í Sandahlíð. Þar eru einnig leiktæki sem börnin sóttu í enda góð aðstaða að koma saman í skóginum í Sandahlíð.

Líf í lundi er samstarfsverkefni ýmissa skógaraðila á Íslandi og er markmið átaksins að fá almenning til að heimsækja skóga landsins, stunda hreyfingu og njóta saman útiveru.

Gróðursetning Fullveldislundar í Sandahlíð

Laugardaginn 23. júní kl. 14-16 verður aldarafmæli fullveldis Íslands minnst með gróðursetningu Fullveldislundar á skógræktarsvæði Skógræktarfélags Garðabæjar í Sandahlíð. Létt og skemmtileg gróðursetning fyrir alla og mun Frú Vigdís Finnbogadóttir taka þátt í henni.

Verkfæri á staðnum og aðstoðarmenn og skógfræðingar leiðbeina við gróðursetningu.

Veitingar í boði fyrir gesti og Hestamannafélagið Sprettur býður yngri kynslóðinni á hestbak. Leiktæki fyrir börn. Næg bílastæði á svæðinu.

Hjartanlega velkomin í skóginn milli kl. 14:00 – 16:00 en Sandahlíðin er vaxin fallegum útivistarskógi, sem gaman að njóta. 

Líf í lundi er útivistar- og fjölskyldudagur í skógum landsins, sem skógaraðilar á Íslandi standa sameiginlega að. Nánari upplýsingar um viðburði verður hægt að finna á  https://www.skogargatt.is/ og www.skoggb.is

Skógræktarfélag Garðabæjar

Skógræktarfélag Íslands

 

 

 

Yrkjugróðursetning nemenda grunnskóla

 

 

Nemendur tveggja grunnskóla í bænum tóku þátt í gróðursetningu yrkjuplantna í dag 5. júní.

Allir nemendur Barnaskóla Hjallastefnunnar á Vífilsstöðum gróðursettu birkiplöntur í móann austan við skólann.

Nemendur 4. bekkja Flataskóla gróðursettu birkiplöntur í Bæjargarðinn í Garðahrauni.

Aðrir skólar í bænum gera ráð fyrir þátttöku í yrkjugróðursetningu nk. haust í byrjun skólaárs.

Grunnskólar í Garðabæ hafa ævinlega verið virkir þátttakendur í yrkjuverkefninu.

Kvenfélagskonur kolefnisjafna í Smalaholti

Það skein sól, loksins eftir langvarandi rigningar, þegar 18 kvenfélagskonur komu saman í Smalaholti á dögunum. Þær gróðursettu 83 trjáplöntur í reit félagsins en tilgangurinn var að hittast og kolefnisjafna flugferð félagsins.

Vorferð félagsins var til Edinborgar daganna 4.–7. maí og kom upp sú hugmynd að kolefnisjafna flugið með því að gróðursetja í kvenfélagsreitinn.

Konum var boðið uppá kakó og nýbökuð horn að lokinni gróðursetningu.

Skógarnefnd Kvenfélags Garðabæjar

Fuglategundum fjölgar í skóginum

Talsverðar breytingar hafa orðið á fuglalífi í Smalaholti og í Sandahlíð á undanförnum 14 árum samkvæmt niðurstöðum nýrlegrar rannsóknar fuglafræðinganna Jóhanns Óla Hilmarssonar og Ólafs Einarssonar en þeir stóðu að sambærilegri rannsókn árið 2003. Fleiri tegundir voru skráðar nú og töluverðar breytingar urðu á þéttleika sumra tegunda. Breytingarnar eru eðlilegar miðað við vaxandi skóg- og uppgræðslu á svæðinu í kjölfar beitarfriðunar. Spói, stelkur, svartþröstur og auðnutittlingur eru tegundir sem voru taldar nú en komust ekki á blað árið 2003. Þá hefur skógarþröstum fjölgað verulega en þúfutittlingi og heiðlóu fækkað að sama skapi.

Skýrslan heitir: Mófuglar í landi Skógræktarfélags Garðabæjar á Smalaholti og í Sandahlíð sumarið 2017 og er hægt að nálgast hana hér að neðan. 

 

Aðalfundur Skógræktarfélags Garðabæjar 2018

Aðalfundur Skógræktarfélags Garðabæjar verður haldinn mánudaginn 23. apríl 2018 og hefst kl. 20:00.

Fundarstaður: Safnaðarheimilið Kirkjuhvoll við Kirkjulund

 

DAGSKRÁ:

1.         Venjuleg aðalfundarstörf:

1.1.           Kjör fundarstjóra

1.2.           Skýrsla stjórnar 2017

1.3.           Reikningar félagsins 2017

1.4.           Ákvörðun um félagsgjöld 2018

1.5.           Stjórnarkjör. Kjósa skal þrjá aðalmenn og þrjá til vara, auk skoðunarmanns reikninga og einn til vara.

2.         Önnur mál

3.         Kaffiveitingar í boði félagsins

 

4. Gestir fundarins Þráinn Hauksson frá Landslagi ehf. og Arinbjörn Vilhjálmsson, skipulagsstjóri Garðabæjar, fjalla um Vífilsstaðaland. Nú fer fram skipulagsvinna eftir samkeppni að rammaskipulagi á landi Vífilsstaða sem Garðabær keypti á síðasta ári. Einnig kynna þeir tillögu að hönnun Bæjargarðs í jaðri Garðahrauns.

Umræður og fyrirspurnir.

 

Allir eru hjartanlega velkomnir.

Stjórn Skógræktarfélags Garðabæjar

Skógarskáli í Smalaholti

 

Stjórn Skógræktarfélags Garðabæjar hefur látið vinna tillögu að skógarskála fyrir félagið sem yrði staðsettur við aðkomuna að Smalaholti og var hún unnin af Sigurði Einarssyni hjá Batteríi arkitektum. Í skálanum er gert ráð fyrir aðstöðu með geymslurými fyrir verkfæri, salerni og á baklóð yrði afgirt svæði fyrir plöntugeymslu. Hugmynd að skógarskála þróaðist eftir að Garðabær eignaðist Vífilsstaðaland á árinu 2017, því ætla má að núverandi aðstaða félagsins þurfi að víkja fyrir nýrri íbúðabyggð. 

 

Formaður Skógræktarfélagsins kynnti hugmyndina að skógarskála í Smalaholti fyrir Gunnari Einarssyni bæjarstjóra þann 7. nóv. 2017. Þá var í gangi hugmyndasamkeppni arkitekta á vegum Garðabæjar að rammaskipulagi Vífilsstaðalands með framtíðarsýn í huga. Úrslit samkeppninnar var kynnt 21. desember þar sem í fyrsta sæti var tillaga arkitektastofunnar Batterísins, landslagsarkitektastofunnar Landslags og verkfræðistofunnar Eflu. Í framhaldi fer fram vinnsla deiliskipulags. Tillagan að aðstöðu félagsins við aðkomuna að Smalaholti með skógarskála var send til bæjaryfirvalda og skipulagsyfirvalda þann 20. febrúar síðastliðinn.

 

Við undirbúning arkitektasamkeppninnar gafst hagsmunaaðilum tækifæri til að senda dómnefnd tillögur. Einnig var haldinn íbúafundur á vegum Garðabæjar þar sem óskað var eftir tillögum að nýtingu Vífilsstaðalands. Skógræktarfélagið er einn hagsmunaaðila Vífilsstaðalands vegna skógræktar- og útivistarsvæðis í Smalaholti, auk Golfklúbbs Kópavogs og Garðabæjar (GKG) vegna golfvallarins í Vetrarmýri og Hestamannafélagsins Spretts vegna reiðleiða.

 

Það hefur komið fram á íbúafundi og í blaðagreinum að GKG hyggst krefjast stækkunar golfvallarins inn fyrir mörk skógræktarsvæðisins í Smalaholti á móti skerðingu á golfvellinum vestast í Vetrarmýri. Það á eftir að koma í ljós við frekari skipulagsvinnu af svæðinu hvort, og þá hversu mikil sú skerðing verður.

Mikilvægt er að svæðið við aðkomuna að Smalaholti við Elliðavatnsveg verði ekki skert en þar hefur félagið áhuga á að koma fyrir skógarskálanum og þar er andlitið að skógræktar- og útivistarsvæðinu í Smalaholti sem er hjarta félagsins enda fyrsta svæðið sem fengið var til skógræktar en Skógræktarfélag Garðabæjar var stofnað í framhaldinu 24. nóvember 1988 og er því þrítugt á þessu ári.

Svona gæti skáli Skógræktarfélagsins í Smalaholti litið út.

Skálinn yrði staðsettur við bílastæðið við Elliðavatnsveg.

Tímabær grisjun í Smalaholti

 

Skógræktarfélag Garðabæjar réðst í víðtæka grisjun á elstu reitunum í skóginum í Smalaholti síðastliðið haust. Verkið var í höndum Einars Jónssonar, Orra Freys Finnbogasonar og Arnars Bjarka Jónssonar en allir hafa þeir áralanga reynslu á þessu sviði, meðal annars hjá Skógrækt ríkisins, Skógræktarfélagi Íslands og úr garðyrkju. Erla Bil Bjarnardóttir, formaður Skógræktarfélags Garðabæjar og fyrrverandi umhverfisstjóri Garðabæjar, hafði yfirumsjón með verkinu.

Mikil grisjunarþörf er í skóginum sem er tæplega 30 ára, ekki síst í stafafurulundum en það er sú tegund sem hefur vaxið einna hraðast og best í holtinu. Verktakar sem unnið hafa fyrir félagið á sumrin hafa flestir grisjað lítillega aðallega meðfram útivistarstígum samhliða öðrum störfum en aldrei hefur verið ráðist í jafnvíðtæka grisjun og nú. Svæðin sem urðu fyrir valinu eru með þeim elstu á svæðinu og liggja frá spennivirki í norðanverðu holtinu, samsíða og undir háspennulínu í átt að Elliðavatnsvegi. Grisjunarsvæðið var ekki samfellt heldur voru teknir fyrir misstórir lundir innan þess eða þar sem mest þörf var talin á grisjun. Jafnframt var klippt frá útivistarstígum þar sem greinar voru farnar að slúta inn á þá.

Skógurinn verður aðgengilegri

Megintilgangur grisjunarinnar er tvíþættur. Í fyrsta lagi stuðlar grisjun að auknu heilbrigði trjáa og skógarins sem heildar. Í of þéttum lundum líða öll trén fyrir þrengslin og baráttan verður hörð um vatn og næringu úr jarðvegi, rótarrými og birtu. Með því að fjarlægja á skipulegan hátt lakari einstaklinga, bætir maður mjög lífsskilyrði hinna sem eftir standa. Í öðru lagi bætir grisjun til muna aðgengi um skóginn og ásýnd hans enda gamlir lundir oft orðnir svo þéttir að erfitt og jafnvel ómögulegt er að fara um þá. Það er til lítils að rækta útivistarskóg ef engin getur farið um hann nema mýs og fuglar.

Smalaholtið er útivistarskógur, þar ægir saman ólíkum trjátegundum í sama lundinum sem getur valdið grisjunarmönnum talsverðum heilabrotum enda liggur ekki alltaf ljóst fyrir hvaða tré á að standa og hvað á að falla. Í þessari grisjun var því megináhersla lögð á að grisja reiti þar sem ein tegund er ríkjandi, annars vegar furureiti og hins vegar lerkireiti. Sums staðar var nóg að kvista upp (fjarlægja neðstu greinar) stafafurur til að opna leið um skóginn en annars staðar þurfti annað hvert tré að fara. Jafnframt var lögð áhersla á að skilja eftir áhugaverða einstaklinga, t.d. skemmtilega vaxin kræklótt lerkitré sem eiga eftir að verða ,,karakterar“ þegar fram líða stundir. Í hefðbundinni nytjaskógrækt væru slík tré umsvifalaust felld en í útivistarskógi eru þau til yndis og lífga upp á skóginn.

Sjálfsáðum plöntum hjálpað

Jafnframt lögðu grisjunarmenn áherslu á að ganga vel frá eftir sig enda skógurinn fjölsóttur af útivistarfólki og leiðinlegt ef hann lítur út eins og þar hafi fallið sprengja. Bolum var raðað í snyrtilegar stæður og greinum í hrúgur sem síðan var gjarnan sagað ofan í til að flýta niðurbroti. Greinar og annað sem féll til við grisjunina var dregið frá mögulegum gönguleiðum og í sumum tilfellum var greinahrúgum komið fyrir í nálægum lúpínuflekkjum. Í norðanverðu holtinu var talsvert um sjálfsáðar stafafurur og ilmreynitré sem voru að koma upp úr lúpínuflekkjum. Samkeppni þessara litlu plantna við lúpínuna getur verið hörð og því var gripið til þess ráðs að dreifa greinum sem féllu til við grisjun í kringum sjálfsáðar plöntur á stöku stað. Með því eru tvær flugur slegnar í einu höggi, greinarnar halda lúpínunni niðri næst plöntunni þannig að hún fær forskot í samkeppninni. Um leið nýtur hún góðs af niturbindingu lúpínunnar auk þess sem niðurbrot greinanna kemur líka til með að bæta jarðvegslífið með tíð og tíma.

Þrátt fyrir að Smalaholt eigi að heita fullplantað býður svæðið enn upp á talsverða möguleika til nýgróðursetninga, bæði vegna þess að víða eru eyður í skóginum auk þess sem hægt er að fara að rækta viðkvæmari trjátegundir í skjóli skógarins sem þegar er vaxinn. Þá gefur grisjun gamalla reita líka tækifæri til að gróðursetja þar skuggþolnar skógarbotnsplöntur til að auka enn á fegurð og fjölbreytileika skógarins.

Þó að skógarhöggið í haust hafi verið víðtækt og gert mikið til þess að opna skóginn og auka heilbrigði trjágróðurs, er ljóst að frekari grisjunar er þörf í Smalaholti. Í raun væri skynsamlegt að grisja skóginn lítillega á hverju ári. Svæðið er gríðarstórt og margir lundir komnir á tíma. Sérlega brýnt er að ráðast í grisjun í lundum þar sem ólíkum trjátegundum ægir saman enda má með markvissum klippingum og grisjun lengja líf og jafnvel bjarga trjám sem annars yrðu undir í baráttunni. Um leið verður skógurinn okkar fallegri og við njótum hans betur.

Lerkireitur Rotary-klúbbsins að lokinni grisjun.

 

Sjálfsáinn reyniviður í lúpínuflekki. Til að hálpa honum í samkeppni við lúpínuna var gripið

til þess ráðs að raða greinum af furu í kringum hann. Furan sem féll til við grisjunina

heldur lúpínunni niðri og gefur reyniviðnum tækifæri til að vaxa og dafna.

Skógræktarfélag Garðabæjar kemur að undirbúningi jólanna

Árlegur jólaskógur var í Smalaholti laugardaginn 16. desember. Að þessu sinni var um að ræða samstarfsverkefni Skógræktarfélagsins og Rotarýklúbbsins í Görðum, en klúbbsfélagar hafa ræktað skóg á um eins hektara spildu í Smalaholti frá upphafi skógræktar í holtinu fyrir um þremur áratugum. Sjálfboðaliðar frá báðum félögunum störfuðu við jólaskóginn.

Jólaskógurinn í Smalaholti var vel sóttur þrátt fyrir votviðri. Það var ánægjulegt að sjá stórfjölskyldur koma saman til að velja sér jólatré í skóginum og gæða sér á kakó og piparkökum eftir að hafa valið sér tré sem mun prýða heimilin um jólin.

Skógræktarfélagið selur ekki aðeins jólatré í jólaskóginum. Hjálparsveit skáta í Garðabæ hefur fellt um hundrað furur af svæðum félagsins undanfarin ár gegn vægu gjaldi. Hjálparsveitin selur trén á jólatrjáasölu sinni. Þetta samstarf er beggja hagur til margra ára.

Í Brynjudal í Hvalfirði er Skógræktarfélagið með ræktunarreit jólatrjáa. Þar vaxa upp gríðarlega falleg tré svo sem blágreni sem eru tilbúin til sölu. Í ár hafa nokkur tré verið seld til jólatrjáasölu Skógræktarfélags Reykjavíkur að Elliðavatni og til Skógræktarfélags Íslands.

Við sem ræktum íslensk tré úti í náttúrunni án eiturúðunar, viljum vara kaupendur erlendra trjáa við því að með þeim geta slæðst laumufarþegar sem fjölga sér með slæmum afleiðingum fyrir uppvaxandi trjágróður í landinu bæði heima í görðum og í skógum.

Skógræktarfélag Garðabæjar hefur ræktar útvistarskóga í Garðabæ í tæp 30 ár. Svæðin eru vinsæl útvistarsvæði enda hafa stígar verið lagðir um þau fyrir almenning og sér félagið um að halda þeim við eftir fremsta megni. Í sumar og haust hefur verið ráðist í nauðsynlega grisjun í skóginum enda má hann ekki vaxa upp eins og þyrnigerðið í ævintýri Þyrnirósar. Verktakar hafa verið að störfum á vegum Skógræktarfélagsins nú í haust í Smalaholti og Sandahlíð sem útivistarfólk hefur eflaust orðið vart við í skóginum. Jólaskógurinn gegnir einnig hlutverki við grisjun skógarins en félagið gróðursetur mörghundruð tré í stað þeirra sem felld eru fyrir framtíðar jólaskóg.

Skógræktarfélag Garðabæjar óskar félagsmönnum og Garðbæingum öllum gleðilegra jóla og farsældar á komandi ári.

Erla Bil Bjarnardóttir, formaður

Jólatré sem Skógræktarfélag Garðabæjar ræktar í Brynjudal í Hvalfirði eru seld á 

Jólamarkaði Skógræktarfélags Reykjavíkur.

 Gestir Jólaskógarins í Smalahoilti gæða sér á kakói og piparkökum.